Bundan tam bir yıl önce ChatGPT'yi piyasaya sürerek teknoloji savaşını başlatan OpenAI'da yaşanan olağanüstü gelişmelerden sonra yapay zekâ dünyası asla eskisi gibi olmayacak.
OpenAI yönetim kurulu, geçtiğimiz Cuma günü Sam Altman'ı CEO'luk görevinden alarak çalışanları ve yatırımcıları şaşkına çevirdi. Yönetim kurulunun Altman’ın geri dönmesini kısa bir süre değerlendirip daha sonra reddetmesi üzerine bir dizi baş döndürücü olay yaşandı.
Bunun üzerine şirketin en büyük yatırımcısı olan Microsoft, Altman ve kurucu ortağı Greg Brockman'ı yeni bir araştırma laboratuvarı yönetmek üzere işe alacağını duyurdu. OpenAI’a start-up'a 13 milyar dolar yatırım yapan teknoloji devi diğer çalışanlara da kapılarının açık olduğunu ekledi.
Yapay zekâ girişiminin 700'den fazla çalışanı bir mektupla yönetim kuruluna rest çekti. Sürpriz imzacılardan biri şirketin baş bilim insanı ve Altman'ın görevden alınması için oy kullanan dört kişilik yönetim kurulunun üyelerinden biri olan Ilya Sutskever oldu.
Sam Altman’ın Microsoft'a geçişinin henüz kesinleşmediği; Altman ve kurucu ortak Greg Brockman’ın yönetim kurulu üyelerinin geri adım atması hâlinde OpenAI’a geri dönmeye istekli olduğu aktarılıyor.
Başka teknoloji meraklıları, gazeteciler ve yatırımcılar olmak üzere herkes hafta sonundan bu yana yaşananları hayretle izledi. Sosyal medyada görüşler, komplo teorileri, şakalar ve meme’ler havada uçuştu. Teknoloji dünyasında yaşanan bu kaos henüz çözüme kavuşmamış bir tartışmanın da altını çizdi; bir tarafta ‘önlem isteyenler’ diğer tarafta ‘tam gaz gidelim’ diyenler.
Fakat herkes şu konuda hemfikirdi: OpenAI’da son birkaç gündür yaşananlar adeta bir Netflix dizisi gibiydi.
Her şey nasıl başladı?
Sam Altman Perşembe gecesi OpenAI Baş Bilim İnsanı ve yönetim kurulu üyesi Ilya Sutskever’den bir mesaj aldı; Cuma günü öğle saatlerinde yönetim kurulu toplantısı vardı. Ve o toplantıda Altman, kurucusu ve CEO'su olduğu OpenAI’dan kovuldu. Bazı sektör uzmanları herkesi şoke eden bu hamleyi Steve Jobs'un 1985 yılında Apple'dan kovulmasına benzetti.
Şirketin baş teknoloji sorumlusu Mira Murati geçici CEO olarak atandı. Bir diğer kurucu ortak Greg Brockman yönetim kurulundan çıkarıldı. Brockman tüm bu gelişmelerin ardından tepki olarak istifa etti.Altman, Cuma günü kovulduktan kısa bir süre sonra paylaştığı gönderide OpenAI'da geçirdiği zamanı ‘sevdiğini’ ve bunun kendisi için ‘dönüştürücü’ olduğunu yazdı ve ekledi: “Gelecekte ne olacağına dair daha sonra söyleyeceklerim var.”
Yatırımcılardan ve daha geniş teknoloji topluluğundan gelen tepkilerin ortasında Altman, şirkete geri dönme olasılığını görüşmek üzere OpenAI yönetim kuruluyla bir araya geldi. Ancak bu görüşmeler Pazar günü sonuçsuz kaldı.
Yönetim kurulu bu kararına ne gerekçe gösterdi?
OpenAI bir blog yazısı yayınladı ve kararına gerekçe olarak kurucu ve CEO Sam Altman’ın kendileriyle olan diyaloğunda ‘her zaman samimi olmamasını’ gösterdi.
Bu gerekçeyi yeterli bulmayan OpenAI'ın üst düzey yöneticileri hafta sonu boyunca defalarca yönetim kurulundan Altman'ı görevden alma yönündeki ani kararlarının nedenini açıklamalarını istedi.
Pazar gecesi çalışanlara gönderilen bir mesajda yönetim kurulu kararını yineledi ve çok az yeni ayrıntı verdi. Kararın ‘ürün güvenliği, emniyeti, geliştirme hızı ya da OpenAI’ın mali durumu ile ilgili olmadığı’ belirtildi. Mesajda, “Sektörümüzdeki yüksek profile sahip birinin görevden alınmasının bir şok dalgası yarattığını biliyoruz ama yönetim kurulunun güvenini kaybetti” denildi.
Yönetim kurulu bir iç yazışmada da Bay Altman'ı herhangi bir ‘mali suiistimal’ ile suçlamadığını açıkça belirtti.
OpenAI yönetim kurulu üyeleri kim?
Mevcut dört yönetim kurulu üyesi şirketin baş bilim insanı Ilya Sutskever; Georgetown Üniversitesi Güvenlik ve Gelişen Teknoloji Merkezi'nin strateji ve temel araştırma hibeleri direktörü Helen Toner; LinkedIn profilinde bu yılın başlarında Rand Corp'ta yardımcı üst düzey yönetim bilimcisi olarak çalışmaya başladığı belirtilen Tasha McCauley ve Quora CEO'su Adam D'Angelo'dan oluşuyor.
Altman ve Brockman, geçen hafta şirketten ayrılmadan önce OpenAI'ın küçük yönetim kurulunun üyeleriydi.
Peki Sam Altman neden kovulmuş olabilir?
Bu konuda rivayet muhtelif ve aslında hâlâ tam olarak bilmiyoruz ama bazı olasılıkları değerlendirelim.
Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, yönetim kurulu mücadelesinin kurumdaki kültürel bir çatışmayı yansıttığını, Altman ve Brockman'ın ticarileştirmeye, Sutskever ve müttefiklerinin ise OpenAI’ın orijinal kar amacı gütmeyen misyonuna odaklandığını söyledi.
Washington Post’tan Kevin Roose yönetim kurulunun “Altman'ın güçlü, potansiyel olarak zararlı yapay zekâ sistemleri inşa etmek için çok hızlı hareket ettiğinden endişelendiğini ve onu durdurduklarını” yazdı.
Altman'ın bir yapay zekâ çipinin finansmanı ve geliştirilmesi de dahil olmak üzere bazı donanım projeleri olduğuna dair haberler var. Yönetim kurulunun farkında olmadığı bazı taahhütlerde bulunmuş muydu?
Görevden alınmasından önceki aylarda Altman iki yeni iş girişimini geliştirmek için yoğun mesai harcıyordu. Bunlardan ilki, Apple'ın eski baş tasarım sorumlusu Jony Ive ile birlikte yaratacağı yeni bir donanım cihazıydı. İkincisi ise OpenAI'ın yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanabileceği düşük maliyetli çipler üreten yeni bir girişimdi. Altman bu ikinci girişim için Orta Doğu'da haftalarca para toplamaya çalışmıştı.
Bu konuya ilişkin BBC’den Zoe Kleinman şu ilginç soruyu dile getirdi: Bu, işin kâr amacı güden tarafını daha güçlü hâle getirme hırsı olabilir mi?
OpenAI’ın ‘karmaşık' geçmişi hakkında ne biliyoruz?
OpenAI, teknoloji dünyasını kasıp kavuran popüler sohbet robotu olan ChatGPT'yi yaratarak yapay zekâya yönelik bir yatırım ve ilgi seline yol açtı.
Altman, Brockman ve Sutskever 2015 yılında aralarında Elon Musk'ın da bulunduğu dokuz kişiyle birlikte OpenAI'ı kurmuştu. Şirket geleneksel bir teknoloji şirketinin (örneğin Microsoft’un) aksine ticari teşviklerle yönlendirilmeyeceğini açıkladı. Evet OpenAI'ın kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulduğunu biliyoruz.
Bu da para kazanmayı hedeflemeyen bir şirket anlamına geliyor. Ancak ilerleyen zamanlarda işler değişti ve bu durumdan memnun olmayan biri vardı: Elon Musk. Musk'ın OpenAI'dan ayrılma kararının ardında yatan önemli nedenlerden biri bu oldu.
2018’de Musk'ın OpenAI ile yollarını ayırmasının ardından Altman, laboratuvarı kâr amacı gütmeyen bir yönetim kurulu tarafından kontrol edilen kâr amaçlı bir şirkete dönüştürdü. Sonraki birkaç yıl boyunca, şirketin ChatGPT gibi teknolojileri geliştirmek için ihtiyaç duyduğu milyarlarca doları toparladı.
Hard Fork podcast’inin sunucularından bir olan Casey Newton, “OpenAI her zaman karmaşık bir şirket oldu. Musk şirketle ters düştü ve sonunda çekip gitti; bu yıl xAI adında bir yapay zekâ şirketi kurdu. OpenAI’dan ayrılan bir başka grup insan Anthropic’i hayat geçirdi. Yapay zekâ dünyasında çok fazla anlaşmazlık var. Bu anlaşmazlıklar genellikle insanların kapıyı çarpıp kendi şirketini kurmalarıyla sonuçlanıyor” diyor.
Şirketin alışılmadık kurumsal yapısı da Altman'ın görevden alınmasında rol oynamış gibi görünüyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi; OpenAI, şirketin liderine karar verebilen ve kâr amacı gütmeyen tarafın yönetim kurulu tarafından kontrol ediliyor. Microsoft gibi yatırımcıların bu gibi kararlarda yaptırım gücü yok. Üst düzey liderlerin çoğu şirkette herhangi bir hisseye sahip değil. Ve uzmanlara göre bu senaryo, bu tür dramları daha olası hâle getiriyor.
Ilya Sutskever neden fikrini değiştirdi?
CEO Sam Altman'ın yönetim kurulu tarafından kovulması üzerine OpenAI'ın 700 çalışanları yönetim kuruluna rest çekti. Fakat imzacılar arasında şirketin baş bilim insanı pozisyonunda yer alan ve Altman'ı devirmek için oy da kullanmış olan Ilya Sutskever de vardı.
Sutskever Pazartesi sabahı yaptığı X’te yaptığı açıklamada derin bir pişmanlık duyduğunu söyledi ve “Şirketi yeniden bir araya getirmek için elimden gelen her şeyi yapacağım” diye yazdı. Bir başka deyişle önce kovdu sonra pişmanım dedi.
Konuya aşina olan kişilere göre, Sutskever, OpenAI çalışanlarıyla yaptığı yoğun müzakerelerin yanı sıra Brockman'ın eşi Anna Brockman ile şirketin ofisinde yaptığı duygu yüklü bir görüşmenin ardından fikrini değiştirdi. Wall Street Journal’ın aktardığı bilgiye göre Anna Brockman ağlayarak fikrini değiştirmesi için kendisine rica etti.
Sutskever, 2019 yılında Brockman'ların düğününde nikah şahitliği yapmıştı. Rotasını değiştirme kararında başka nelerin etkili olduğu bilinmiyor.
Microsoft bundan ne elde edecek?
Şirket AGI, yani insanlar kadar akıllı yazılımlar geliştirmeyi amaçlayan bir kuruluş olarak kuruldu. Asıl misyonu gelişmiş YZ'yi büyük şirketlerin tekelinden uzak tutmaktı.
Ancak 2019'da Microsoft'tan büyük bir yatırım aldıktan sonra OpenAI kâr amacı güden bir şirket hâline geldi. Microsoft şu anda OpenAI'ın en büyük yatırımcısı konumunda.
Microsoft'un Altman'ın aniden görevden alınmasından endişe duyduğu ve görevine iade edilmesi için yürütülen başarısız kampanyaya öncülük ettiği söyleniyor. Microsoft'un CEO'su Satya Nadella'nın görüşmelere aktif olarak katıldığı bildirildi. Teknoloji devi, Thrive Capital ve Sequoia Capital gibi diğer OpenAI yatırımcılarıyla birlikte, Altman'ın kovulduğunu duyurudan sadece bir dakika önce öğrendi.
: Microsoft CEO Satya Nadella greets OpenAI CEO Sam Altman during the OpenAI DevDay event on November 06, 2023 in San Francisco, California.Satya Nadella ve Sam Altman 6 Kasım'da San Francisco'da düzenlenen OpenAI DevDay etkinliğinde.
Nadella Pazar günü geç saatlerde yaptığı açıklamada şirketin Altman'ı ve Altman'ın görevden alınmasının ardından protesto amacıyla istifa eden OpenAI başkanı Greg Brockman'ı işe aldığını ve sohbet robotu ChatGPT'nin arkasındaki şirketten daha fazla katılıma kapılarını açtığını söyledi. Bu hamle ile pek çok kişiye göre bu hafta sonunun kazananı Nadella oldu.
Washington Post’tan Kevin Roose’a göre “Cuma günü Altman kovulduğunda Nadella en güçlü müttefiklerinden birini kaybedecek gibi görünüyordu. Microsoft OpenAI'a 13 milyar dolar yatırım yaptı ve Bay Altman'ın liderliğinde şirket Microsoft'un önemli bir ortağı hâline geldi. Şirketin teknolojisi, Copilot A.I. ürünleri gibi Microsoft'un birçok YZ hizmetinin belkemiğini oluşturuyor.”
Pek çok kişiye göre Nadella, Altman’ın görevine geri döndüğünü görmeyi tercih ederdi ancak bunun olmayacağını anladığında bir sonraki en iyi şeyi yaptı: Altman, Brockman ve onlara sadık olanlara iş teklif etmek için harekete geçti.
Cuma günü Altman'ın kovulduğu haberinin ardından düşüşe geçen Microsoft hisseleri Pazartesi günü değerini toparladı ve yeni bir rekor kırdı. Nadella'nın açıklamasının ardından Pazartesi günü yön değiştiren hisseler, yatırımcıların Microsoft'un ChatGPT'nin arkasındaki yetenek ve teknolojiye tamamen sahip olabileceği ihtimaline sevinmesiyle rekor seviyeye ulaştı.
OpenAI'ın geçici CEO'su kim?
Video yayın şirketi Twitch'in kurucu ortağı Emmett Shear, Pazartesi günü yaptığı açıklamada OpenAI’ın geçici CEO'su olarak atandığını duyurdu. Shear, Altman Cuma günü görevden alındığında kısa bir süreliğine geçici CEO olarak atanan Mira Murati'nin yerini aldı.
Shear teklifi ‘hayatta bir kez karşılaşılabilecek bir fırsat’ olarak nitelendirdi ve X'te görevdeki ilk 30 günü için üç maddelik bir planı olduğunu yazdı. İlk adımın, ‘bu noktaya kadar olan tüm süreci araştırması ve tam bir rapor oluşturması için bağımsız bir araştırmacı tutmak’ olduğunu söyledi.
Comments